Slabakkende investeringen remmen heropbloei bouwsector

Atradius nieuws

Sector verwacht toename in investeringen richting gemeenteraadsverkiezingen

Antwerpen, 16 februari 2017 – In 2016 gingen 1.713 bedrijven in de bouwsector failliet. Dat is een daling met 8,3% tegenover 2015. Daarmee was de bouwsector goed voor een zesde van alle Belgische faillissementen in 2016 (10.066). De kredietverzekeraar Atradius merkt wel een gestage afname sinds het rampjaar 2013, dat nog 2.126 faillissementen kende in de bouwsector. Verwacht wordt dat de licht positieve trend zich in 2017 doorzet.

“In 2016 zette de Belgische bouwsector zijn trage herstel verder, nadat in 2013 het dieptepunt werd bereikt. Dat herstel werd ondersteund door grotere orderportefeuilles, onder andere als gevolg van het economisch herstel en lage rentevoeten. De sector ondervindt wel impact van de strengere milieuregels en beperkte infrastructuurinvesteringen. Het werkvolume stijgt, maar door buitenlandse concurrentie en de hoge Belgische loonkost blijven de marges jammer genoeg te laag”, zegt Christophe Cherry, Country Director Belgium Luxemburg van Atradius.

Bouwsector heeft het nog steeds moeilijk

Ook al klimt de sector stilaan uit het dal, het herstel is nog breekbaar. In 2015 gingen netto 4.053 jobs in de bouwsector verloren, een daling met 14,8% tegenover het voorgaande jaar. In 2013 waren er dat nog 5.614.

Het aantal betalingsachterstanden blijft echter toenemen. Omdat vooruitbetalingen zeldzaam zijn in België, hebben bouwbedrijven veel werkkapitaal nodig. Dat terwijl de administratie en betalingen door de Belgische overheid traditioneel zeer traag verlopen. Vaak zijn bouwbedrijven zelfs genoodzaakt om ongunstige betalingsvoorwaarden te aanvaarden.

Door al die beperkingen is het aantal betalingsachterstanden in 2016 verder toegenomen. Door de moeilijke marktomstandigheden zou het aantal wanbetalingen ook in 2017 hoog blijven.

Voorts blijft de sector erg afhankelijk van schuldfinanciering, en de bereidheid van banken om krediet te verlenen aan de sector blijft laag.

“Het herstel van de Belgische bouwsector wordt gehinderd door de trage bbp-groei van ongeveer 1,5%, beperkingen van het overheidsbudget en het feit dat banken nog altijd een restrictief beleid hanteren inzake leningen aan bouwbedrijven”, duidt Christophe Cherry.

Verkiezingen, technologie en vergrijzing reden tot optimisme

Atradius verwacht wel dat de positieve trend zich doorzet en het aantal faillissementen in 2017 verder zal afnemen. Door de rentestijging wordt lenen duurder, maar investeren aantrekkelijker.

“Vandaag hinkt België achterop inzake overheidsinvesteringen: met 2,4% van het bbp doen we het beduidend minder goed dan Frankrijk en Nederland (3,5%). Zelfs het Europese gemiddelde (2,7%) halen we niet. Het Planbureau berekende dat een structurele verhoging van de overheidsinvesteringen tot 2,9 procent van het bbp, in absolute cijfers zo'n 2 miljard euro, na drie jaar voor een bijkomende bbp-groei van 1,2% zorgt. Na twintig jaar loopt de bijkomende groei zelfs op tot 2,77 procent”, blikt Christophe Cherry vooruit.

Ondanks de beperkte overheidsinvesteringen is hij ook hoopvol. “Op korte termijn kijken we uit naar de gemeenteraadsverkiezingen, die traditioneel zorgen voor een toename van infrastructuurwerken en opdrachten voor nutsbedrijven. Op langere termijn zien we twee trends. Zo heeft de technologie, met augmented reality, drones en 3D-afdrukken een steeds grotere impact op de bouw. Bovendien beginnen demografische verschuivingen een belangrijke rol te spelen in de bouwsector. Doordat de bevolking blijft groeien, zal niet alleen de vraag naar woningen, maar ook naar sociale, transport- en nutsinfrastructuur toenemen. Tegelijkertijd vereist een vergrijzende bevolking andere investeringspatronen voor vastgoed.”