Veelbelovende opkomende markten voor 2019

Samenvatting

• Ondanks de toenemende wolken aan de horizon blijven er lichtpunten voor exportmogelijkheden in opkomende markten. Bulgarije, Indonesië, Vietnam, Peru en Marokko zijn in 2019 kansrijke markten met sterke groeivooruitzichten en beperkte kwetsbaarheid voor mondiale tegenwind.
• Toenemende diversificatie van de handel, sterke investeringsgroei en dynamische binnenlandse markten stimuleren mogelijkheden, vooral in de consumentgerichte handelssectoren van deze markten, en ook productie en infrastructuur.

Enkele lichtpunten bij toenemende sombere vooruitzichten

Nu de internationale economische groei in 2019 vertraagt, komen de neerwaartse risico's voor opkomende markten aan de oppervlakte. Na een zeer sterk begin van het jaar zorgden het handelsconflict tussen de Verenigde Staten en China en een aanscherping van de wereldwijde, financiële voorwaarden voor toenemende onzekerheid in de tweede helft van 2018. Vooruitkijkend naar de toekomst blijft de onzekerheid rond het economische beleid zorgen baren. Terwijl centrale banken op vooraanstaande markten het tempo van de normalisering van het monetaire beleid vertragen, kunnen de neerwaartse risico's verbonden aan de spanningen in de handelsbetrekkingen tussen de Verenigde Staten en China en, daarnaast, een sterker dan verwachte vertraging van de Chinese economie tot problemen leiden voor opkomende markten wereldwijd. Vertraagde groei en toegenomen politieke onzekerheid op vooraanstaande markten naast meer wispelturige grondstofprijzen vullen het aantal bedreigingen voor de vooruitzichten aan. Ondanks toenemend wereldwijd pessimisme en onzekerheid zijn er nog lichtpunten voor de wereldhandel.

Hoewel er over de hele wereld mogelijkheden kunnen worden gevonden, gaan we, om markten op te sporen die eruit springen, op zoek naar economieën met gunstige vooruitzichten ondersteund door een stabiele, binnenlandse basis. We hanteren hierbij drie belangrijke criteria, waar in deze markten beter aan beantwoord wordt dan in andere, hoewel er niet altijd volledig aan voldaan wordt. (1) Gestage of versnelde bbp-groei vooral bevorderd door particuliere consumptie en investeringen in vaste activa, naast (2) voldoende externe buffers en een flexibele wisselkoers verminderen de risico's van wereldwijde volatiliteit van deze landen. (3) Stabiele politieke en institutionele omstandigheden zijn ook belangrijke factoren die deze groei voortstuwen. Aan de hand van deze ruime criteria en gebaseerd op onze marktervaring hebben we dit jaar Bulgarije, Indonesië, Vietnam, Peru en Marokko geïdentificeerd.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bulgarije gaat in tegen de trend in Oost-Europa

De economische groei in Oost-Europa is aan het vertragen door de aan Rusland opgelegde sancties en vanwege een zelfs sterker dan verwachte krimp in Turkije. Bulgarije blinkt uit in de regio met een verwachte stijging van het bbp van 3,3% in 2018 naar 3,5% dit jaar. Ondanks nauwe economische banden met Turkije, blijven de vooruitzichten positief, aangedreven door de binnenlandse vraag en investeringen in vaste activa. De Bulgaarse munt is duurzaam gekoppeld aan de euro, wat de basis vormt voor macro-economische stabiliteit en het valutarisico vermindert.

Door het hogere besteedbare inkomen, gestimuleerd door stijgende lonen en lagere binnenlandse rentevoeten, neemt de vraag naar import toe. Voor exporteurs zijn er ruimschoots mogelijkheden binnen de sectoren duurzame consumptiegoederen en voeding & drank. Nu de 2014-2020-begrotingscyclus van de EU al goed gevorderd is, dragen de investeringen ook positief bij tot de groei. EU-subsidies helpen de machinesector, met een sterke stijging van de import van 13,4% jaar-op-jaar van januari tot september 2018. EU-subsidieprogramma's voor begunstigden bedoeld om efficiëntie en productiviteit te verbeteren en de groene sector te laten groeien, zijn de drijvende krachten voor industriële groei. De prestaties van de machinesector worden ook aangedreven door de steun van binnenlandse banken voor goed presterende bedrijven. De chemische sector profiteert ook van EU-subsidies en krijgt verder overheidssteun. Binnen de landbouw, traditioneel één van de belangrijkste Bulgaarse sectoren, zal naar verwachting de productie blijven toenemen waardoor er een grotere vraag is naar de invoer van meststoffen.

Vietnam en Indonesië springen er in opkomend Azië uit

De vooruitzichten voor opkomend Azië blijven robuust ondanks een aanhoudende, geleidelijke vertraging in China. Vietnam en Indonesië (met respectievelijk 6,7% en 5,1% verwachte groei van het bbp in 2019) doen het zeer goed in deze groeiende regio.

Vietnam is veruit de meest exportgerichte economie die hier wordt gepresenteerd (de uitvoerwaarde van de goederen en diensten is groter dan het bbp van het land). De economie profiteert ook van de hoge loonstijgingen, wat de particuliere consumptie bevordert, en van het liberaliseringsbeleid van de regering waardoor grotere bedrijfsinvesteringen worden gestimuleerd. De hoge mate van openheid van de Vietnamese economie is ook een troef, met sterk gediversifieerde exportproducten en -bestemmingen. Verder streeft het land actief, op een bilaterale manier en als ASEAN-lid, naar het afsluiten van vrijhandelsovereenkomsten.

Als zeer open economie wordt Vietnam sterk blootgesteld aan de spanningen in de handelsbetrekkingen tussen de Verenigde Staten en China. Het land haalt echter ook voordeel uit de stijgende tarieven tussen de twee grootste economieën ter wereld. UNCTAD schat dat de totale uitvoer met 5% zal stijgen door de huidige en potentiële tariefverhogingen vanaf 1 maart. Diversificatie van de handel in andere landen dan China kan mogelijkheden bieden voor de grote Vietnamese textielsector. Naar verwachting zal de sector met 15% groeien in 2019, verder ondersteund door de vrijhandelsovereenkomst tussen de EU en Vietnam en door de Trans-Pacific CPTPP-handelsovereenkomst die dit jaar in werking zal treden.

Op de binnenlandse markt beschikt Vietnam ook over verschillende sectoren waar we dit jaar sterke groei verwachten op het gebied van importvraag. Met een bevolking van meer dan 95 miljoen en met de snelst groeiende middenklasse in Zuidoost-Azië, ontpopt Vietnam zich duidelijk tot een belangrijke markt voor buitenlandse goederen. Met zijn jonge bevolking die graag uit eten gaat, is Vietnam één van de meest aantrekkelijke potentiële markten voor voeding & drank. Met stevige economische groei, toenemende infrastructuurprojecten, bouwactiviteiten en een sterke vraag naar brandstoffen binnen de sectoren transport, luchtvaart en huisvesting, verwachten we ook aanhoudende sterke groei in de chemische sector, vooral wat brandstoffen betreft.

Medelid van de ASEAN, Indonesië, kent ook hoge en stabiele groeipercentages, geschraagd door een stabiele politieke situatie en een sterke basis. De kwetsbaarheid voor de mondiale monetaire verkrapping door de hoge graad van niet-afgedekte bedrijfsleningen in vreemde valuta is verminderd nu de Fed zich gematigder opstelt. Grote buffers binnen de hele economie ondersteunen ook de stabiele vooruitzichten.

Stijgende inkomens, gekoppeld aan banengroei en hogere overheidsuitgaven in het vooruitzicht van de presidents- en algemene verkiezingen in april 2019, zouden de groei in particuliere consumptie moeten blijven voortstuwen, wat veelbelovende mogelijkheden biedt voor de sectoren duurzame consumptiegoederen en voeding & drank. De vraag naar voedsel zal, naar verwachting, blijven groeien en e-commerce is booming door het toenemende aantal internetgebruikers. Groei in e-commerce, wat de vraag naar verpakkingen doet stijgen, naast een herstel in de Indonesische productiesector, draagt ook bij tot een sterk toenemende vraag in de chemische/kunststoffen sector. Dit wordt ook ondersteund door de toename van overheidsuitgaven in de petrochemische en meststoffen- industrie. Aangezien de regering de petrochemische sector wil laten groeien, worden er grootschalige energieprojecten opgezet, in het bijzonder in de sectoren hernieuwbare energie. Dit vertaalt zich in een grote vraag naar infrastructuur, met name transportinfrastructuur. Grote bouwactiviteit voor elektriciteits- en transportontwikkeling zal ook de groei van de import binnen de machinesector blijven stimuleren.

Marokko: focus op zonne-energie

In het Midden-Oosten en Noord-Afrika wordt geringe groei verwacht vanwege de zwakke groei van de olieproductie en door geopolitieke spanningen in sommige landen. Marokko is echter een uitzondering met een verwachte stijging van het bbp van 2,8% in 2018 naar 3,3% in 2019. Voor Marokko zijn de economische vooruitzichten verbeterd dankzij een conjuncturele opleving in de landbouwproductie, alsook door sterkere, niet-landbouwgebonden groei, met name in de productiesector ondersteund door toenemende overheidsinvesteringen. De politieke situatie is ook relatief stabiel en dit zal naar verwachting de komende jaren zo blijven, ondanks grotere sociale spanningen. De wisselkoers is gekoppeld aan een valutamand, vooral de euro en de dollar, maar de overheid onderneemt stappen om de wisselkoers te liberaliseren, wat zal helpen om externe schokken op te vangen en het concurrentievermogen op peil te houden. Een voorzorgsliquiditeitslijn van het IMF biedt externe stabiliteit.

Marokko is een strategische draaischijf voor handel en investeringen tussen Europa en Afrika en tussen Noord-Amerika en het Midden-Oosten. Door de directe nabijheid van de Europese markten en ruime investeringen, beschikt de exportgerichte productie-industrie – met name de automobielsector – over hoog groeipotentieel. Er is sprake van sterk potentieel in de toeristische sector die een gemiddelde jaarlijkse groei heeft geboekt van 6% sinds 2000 en die is gestegen tot 8,5% in 2018. De Marokkaanse infrastructuur is van hoog niveau en biedt ondersteuning aan de toeristische sector en andere sectoren zoals voeding & drank en diensten, die van de sterke groei profiteren.  Dankzij de goede infrastructuur is er ook sterke groei merkbaar binnen de Marokkaanse (hernieuwbare) energiesector, met potentiële invoermogelijkheden. Het land haalt al 35% van zijn energie uit hernieuwbare bronnen, in het bijzonder uit geconcentreerde zonne-energie. Er zitten projecten in de pijplijn en er is hier sprake van een hoge vraag naar groei na bekendmaking van de regeringsdoelstelling om het aandeel hernieuwbare energie op te trekken naar 42% tegen 2020.

Peru: een Andesland boven de wolken

In Latijns-Amerika zal de economische bedrijvigheid in 2019, naar verwachting, wat toenemen maar aanhoudende politieke instabiliteit en vertraging op sommige individuele markten vergroten de onzekerheid. Peru is echter een stabiele markt met een regionaal hoog groeipercentage van ongeveer 4%. De regering heeft goede resultaten geboekt wat betreft voorzichtig ondernemingsvriendelijk beleid, hoewel vooruitgang op het gebied van structurele economische hervormingen traag verloopt. Het bedrijfsklimaat wordt verder ondersteund door investment grade overheidsratings, sterke instellingen en een gezond extern klimaat.

Opvallende groeiperspectieven in 2019 zijn terug te vinden in de Peruaanse primaire sector. Met name een grotere ansjovisvangst en een hogere koolwaterstofproductie zullen, naar verwachting, de groei in de sector stimuleren. Nieuwe mijnen worden door privébedrijven ontgonnen, zoals de uitbreiding van de Toromocho-kopermijn, Mina Justa en Quellaveco, die de investeringen door de particuliere sector stimuleren. Dit zorgt voor voortdurende groei in de bouwsector aangezien de overheidsinvesteringen dalen met dit jaar de afronding van grootschalige infrastructuurprojecten, zoals locaties voor de Pan-Amerikaanse Spelen en de aanleg van de tweede metrolijn in Lima. De algemene exportmogelijkheden naar Peru worden ondersteund door de liberale houding van het land ten aanzien van de handel, wat er ook toe bijdraagt dat het land minder is blootgesteld aan schommelingen van de grondstoffenprijzen. Peru heeft onder meer met de Verenigde Staten, de EU, China en Mercosur handelsovereenkomsten afgesloten. Het heeft de nieuwe CPTPP-overeenkomst ondertekend en heeft net een nieuwe vrijhandelsovereenkomst met Australië afgesloten. Met een relatief grote binnenlandse markt van meer dan 30 miljoen mensen met stijgende inkomens en groter consumentenvertrouwen, beschikken de sectoren voeding & drank en duurzame consumptiegoederen, tot slot, ook over hoog groeipotentieel.

Besluit