De afgelopen jaren kende de Poolse economie een aanzienlijk sterkere groei dan de eurozone en de verwachting is dat deze trend de komende twee jaar zal aanhouden.
Politieke situatie
Staatshoofd: President Andrzej Duda (sinds augustus 2015)
Regeringsleider: Premier Beata Szydlo (sinds november 2015)
Bevolking: 38,0 miljoen
Nieuwe regering lanceert enkele controversiële plannen
De nationaal-conservatieve PiS-partij (Recht en Rechtvaardigheid) won de verkiezingen van oktober 2015 en haalde 235 van de 460 parlementszetels binnen. Meteen daarna lanceerde de nieuwe PiS-regering enkele controversiële beleidsplannen, zoals het reorganiseren van het Poolse grondwettelijk hof, het onder directe controle plaatsen van de staatszenders en veiligheidsdiensten, en het afzetten van bestuurders van staatsbedrijven. Dit leidde tot massale betogingen in Polen en de Europese Unie bekijkt of die initiatieven in strijd zijn met de EU-statuten.
Economische situatie
Economische groei boven gemiddelde in eurozone
De afgelopen jaren kende de Poolse economie een aanzienlijk sterkere groei dan de eurozone en de verwachting is dat deze trend zich de komende twee jaar zal doorzetten. In 2015 zorgden vooral de particuliere consumptie, investeringen en de export voor een bbp-groei van 3,6%. De Poolse economie zal volgens de verwachtingen in 2016 blijven profiteren van de lage energieprijzen en het herstel in de eurozone. Gezien de forse binnenlandse vraag en de stijgende export wordt een groei verwacht van 3,4% van het bbp. De groeiverwachting voor 2017 bedraagt 3,1%.
Lage energieprijzen, stijgende lonen en een toegenomen werkgelegenheid zorgden voor een groei in de consumptie van huishoudens. De consumentenprijzen zullen naar verwachting laag blijven in 2016. Vooral in de industriële productie en in het onderwijs is de vraag naar nieuwe professionals groot. Verwacht wordt dat de werkloosheid verder zal dalen, tot 6,5% in 2017.
Het Poolse begrotingstekort is sinds 2009 onder de Maastricht-drempel van 3% gebleven, maar zal in 2016 en 2017 boven 3% uitkomen, ondanks een bijkomende belasting op banken en de grotere detailhandel. Deze stijging is het gevolg van hogere militaire uitgaven als reactie op de Russische interventie in Oekraïne, hogere sociale uitgaven en een verlaging van het standaard btw-tarief.
Het tekort op de lopende rekening daalde in 2015 tot 0,1% van het bbp. Een stijging van de import wegens de grotere binnenlandse vraag zal naar verwachting in 2016 en 2017 wel opnieuw tot een toename (tot meer dan 1% van het bbp) leiden. Tijdens de kredietcrisis van 2008 en 2009 heeft de Poolse munt ten opzichte van de euro veel waarde verloren. Sindsdien is de wisselkoers echter relatief stabiel gebleven.
Blootgesteld aan negatieve effecten van de ‘Brexit’
Een mogelijk einde van het huidige herstel in de eurozone kan, net als voor andere landen in Oost-Europa, nadelig uitvallen voor Polen. Tegelijkertijd kunnen binnenlandse politieke problemen en eventuele ongunstige economische maatregelen van de nieuwe PiS-regering het beleggerssentiment temperen in tijden van groeiende onstabiliteit en onzekerheid. In Centraal-Europa lijkt de Poolse economie het meest kwetsbaar voor de financiële en economische gevolgen van het Britse besluit om de EU te verlaten. De jaarlijkse instroom van bedragen van Polen die in het buitenland leven, bedraagt ongeveer 4 miljard euro, grotendeels uit het Verenigd Koninkrijk. Op lange termijn kan het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU gevolgen hebben voor de structurele financiering door de EU, die een belangrijke rol speelt in de economische vooruitgang van Polen. Het VK is ook de op een na grootste exportbestemming van Polen, na Duitsland.