Machtsblokken en spelverruwing

Hoewel de groei- verwachting voor 2019 er nog steeds goed uitziet - 8% mag er zijn - neemt het vertrouwen voor het eerst in jaren af. Het ondernemersvertrouwen, in dit geval onder exporteurs, loopt een aardige deuk op en zakt met een 6,6 naar een niveau dat we al een paar jaar niet hebben gezien. De barometer loopt daarmee aardig in de pas met wat we ook al maanden in de kranten kunnen lezen.

Heel vreemd is dit niet, als we ook de andere uitkomsten van het onderzoek tegen het licht houden. De handelsoorlog van president Trump is nog allerminst beslecht en is nu daad- werkelijk slachtoffers aan het maken. Allereerst de VS zelf: 2018 laat het grootste Amerikaanse handelstekort van de laatste 10 jaar zien. Ook China heeft overduidelijk last van de heffingen en het verslechterde internationale klimaat. De oude zegswijze ‘als Duitsland  niest,  wordt Nederland verkouden’ valt ook te vertalen naar een hoger niveau. We kunnen rustig stellen dat als de Chinese economie hapert, de wereldhandel daar onder te lijden heeft. De groei van die wereldhandel is inmiddels immers op een verontrustend laag niveau aanbeland.

Voeg daarbij de Europese cocktail van onder andere de brexit-saga, Italiaanse begrotingstekorten en zeer moeilijke Europese besluitvorming en het resultaat is bepaald geen hapklaar brokje groei. Ook deze issues komen zonneklaar naar voren als we de antwoorden analyseren. Het onderzoek toont evenzeer aan hoe belangrijk de EU met haar interne markt nog steeds is voor veel bedrijven. Die zien dat ook op de korte- en middellange termijn niet veranderen. Voeg daarbij de komende Europese verkiezingen in de context van steeds meer politieke spelverruwing - van gele hesjes in Frankrijk tot en met bizarre anti-EU-campagnes in Hongarije - en elke exporteur begrijpt dat het ondernemersklimaat hiermee niet verbetert. Deze ruwe omgangsvormen treffen ook het wereldwijde handelssysteem (WTO) en zijn regels, die tegenwoordig door de VS, maar ook anderen, met voeten worden getreden. De geluiden van de protectionistische trom klinken daarbij wereldwijd steeds luider.

Aan de andere kant kan ook geconcludeerd worden dat veel onderzoeksresultaten stabiel blijken als we kijken naar de resultaten van de afgelopen jaren. Betalingsgedrag en kredietwaardigheid veranderen niet wezenlijk, de top 10 van landen binnen de EU en daarbuiten laat een vertrouwd beeld zien. Bij de probleemlanden komt allerminst verrassend Iran uit de bus en verwacht men weinig goeds uit het VK.

Je zou kunnen zeggen dat de externe omstandigheden en de geopolitieke context de groei weliswaar aantasten maar deze niet stoppen en dat de exporteur als vanouds positief naar de toekomst kijkt. Ruim de helft blijft duidelijk groei verwachten en krimp komt in het woordenboek (nog) niet voor. 

Atradius en evofenedex presenteren alleen al daarom de nieuwste resultaten met tevredenheid en kijken uit naar positieve ondernemerstijden!

Bart Jan Koopman
Directeur evofenedex

Tom Kaars Sijpesteijn
Directeur Atradius Nederland

Belangrijkste resultaten - Trends in Export 2019

Is 2018 verlopen conform de positieve verwachtingen die de exporteurs daar vorig jaar over hadden? Wat is er dit jaar veranderd in bestaande en nieuwe exportmarkten? Wat zijn de verwachtingen voor volgend jaar? Hoe kijken exporteurs naar de rol van de EU? Het jaarlijkse onderzoek naar Trends in Export geeft hierop de antwoorden.

Groei exportomzet blijft op niveau (+9%)
Exporteurs zagen hun exportomzet in 2018 met 9% groeien, wat exact overeenkomt met de prognose voor dit jaar in 2017. Met uitzondering van 2016 komt de exportgroei al jaren uit op 8% of 9%, waarmee ook 2018 op niveau blijft. 

Verwachting voor 2019 blijft positief (+8%)
Voor het komend jaar verwachten exporteurs een exportgroei van gemiddeld 8%, wat niet noemenswaardig verschilt van de meeste voorgaande jaren. De verwachting voor de exportgroei ligt, met uitzondering van 2014, vanaf 2013 rond de 9%. 

Exporteursvertrouwen doet stapje terug (6,6)
Het vertrouwen dat exporteurs hebben in het economisch klimaat komt dit jaar uit op een 6,6. Vorig jaar was dat nog met een 7,2 het hoogst in 10 jaar. Het vertrouwen in het economisch klimaat is hiermee weer op het niveau van 2014 - 2016.